Ressamlar ve Akımları: İZLENİMCİLİK AKIMI

Sanat Akımları - Izlenimcilik (Empresyonizm)

Empresyonizm (Izlenimcilik)

Empresyonizm,XIX(19). YY.ın ikinci yarısında Fransa'da ortaya cıkar ve bütün Avrupa'yı etkiler.Bu sanat akımı,XX(20). YY. sanat akımlarına da yol gostermistir.

XVII(17).YY.da Fransa'da kurulan "Güzel Sanatlar Akedemisi", sanatı belli kural ve olculer icinde ele alan Klasisizm'i ön planda tutan bir yaklasım icindeydi.XIX.YY'da doğan Romantizm ve onu izleyen Empresyonizm,bir grup ressamın akademik sanat anlayısına karsı yeni bir üslup gelistirmeleriyle ortaya cıkmıstır.Pariste acılan bir sergide yer alan Monet'in "Izlenim" isimli eseri,bu harekete adını vermistir.Empresyonist sanatcı,calısmalarını acık havada gün ısıgı altında gerceklestirerek,resmi atölyenin yapay havasından kurtarmıstır.

Genel Özellikleri

*Acık havada calısan izlenimci sanatcılar,günün degisik saatlerinde ısıgın nesneler üzerindeki bicim ve renk degisikliklerini yakalamayı basarmıslardır.Sanatcıya göre;ışık degistikce nesnelerin rengi ve bicim görüntüleri de sürekli degismektedir.Bu nedenle ressam ayrıntılardan cok bütünü yakalama calısmalıdır.
*Kompozisyonlarda yapay düzenlemeden cok,anlık goruntuler yakalanmaya calısır.Bu nedenle konu,hızlı bir calısma ile tuvale aktarılır.Isık titresimleri,yaprakların ve suların ürpertisi bu yeni üslubun resim ögelerini olusturur.
*Konular günlük yasamdan secilmistir.Kırlar,ormanlar,nehir ve deniz manzaraları,acık havada piknik ve gezintiler canlı ve parlak renklerle yansıtılmıstır.
*Izlenimciler resimlerinde birbirini tamamlayan renkleri,örneğin;kırmızı-yesil,mavi-sarı,geçiş renkleri olan turuncu ve moru kullanmıslar,günesin renkleri arasında bulunmayan kahverengi,siyah ve gri tonlarına yer vermemislerdir.Mavi,gölgenin rengi olarak kullanılmıstır.

Sanatın öncüleri; Edouord Manet,Claude Monet,Edgar Degas,Alfred Sisley,Georges Seurat,Paul Cezanne,Vincent Van Gogh,Paul Gaugin,Toulouse Lautrec'dir.

19. yüzyılının ikinci yarısı ve 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Fransa’da başlayıp öteki ülkelere yayılan sanat akımı. İzlenimcilik, “bir izlenimin uyardığı duyumların, duyulduğu biçimde üretildiği bir resim yöntemiydi” ve sanatçının, nesneleri kendi kişisel izlenimine göre resimlemesini amaçlıyordu. Bu akım, resim sanatında gerçek bir devrim olarak nitelendirildi. Bu yenilikçi akıma öncülük etmiş pek çok sanatçı vardı. Öncelikle İngiliz Resim Okulu etkin oldu. 1870 Savaşı sırasında Monet, Sisley ve Pissarro, ünlü İngiliz manzara ressamları Constable, Bonington ve Turner’i inceleme fırsatını buldular. Monet’nin çevresindeki kimi sanatçılar, Poussin, Watteau, Boucher ve Fragonard gibi Fransız sanatçılarından da etkilendiler. Ancak Delacroix’nin Kuzey Afrika ve Etretat manzaralarında izlenimciliğin habercisi olan belirtiler vardı. 19 yüzyılın ikinci yarısında “Barbizon Okulu’nu oluşturan manzara ressamları da izlenimciler üstünde etkin oldu. Özellikle Daubigny ve Diaz açık havada çalışan ressamlardı. Corot ve Courbet de “doğa karşısında edindiğimiz izlenimlerle arınmış gerçeğe” inanan sanatçılar olarak akımın sonucunda etkin oldular. Bunların izleyicileri Honfleur yakınında bir hana yerleşerek açık havada resim yapmaya karar verdiler. Boudin, Jon

ind daha sonra Monet, suluboya ve pastel çalışmaları yaptılar. Bu arada resminde uyguladığı lekecilik (faşizm) ve seçtiği modern konularla dikkat çeken Edouard Manet’nin 1863’te sergilediği Kırda Öğle Yemeği adlı eseri izlenimciliğin başlangıcında rol oynadı. 1866-1870 ‘de Café Guerbois’da Manet ve Zola’nın önderliğinde toplantılar düzenleniyordu. Sanattaki yeni eğilimlerin tartışıldığı bu toplantılara yazar, eleştirmen, ozanların yanı sıra fotoğrafçı Nadar ve Claude Monet, Degas, Renoir, Sisley, Pissarro, Cézanne gibi ressamlar da katılıyordu. Sanattaki yeni eğilimleri benimseyen sanatçılar, eserlerini sergilemekte güçlük çekmekteydi. 1874’te fotoğrafçı Nadar’ın önerisiyle atölyesinde açılan sergiye otuz kadar sanatçı katıldı. Bu sergi nedeniyle 25 Nisan 1874’te Charivari gazetesinde bir yazı yayımlandı. Louis Leroy imzalı yazı, “Exposition des İmpressionistes” (Empresyonistlerin Sergisi) adını taşıyordu. Empresyonizm deyimi, Claude Monet’nin sergideki “İmpression, Soleil Levant” (İzlenim: Gün Doğumu) adlı eserinden alınmıştı. Leroy, bu deyimi izlenimlerini yansıtma yolunu seçen sanatçıları aşağılamak amacıyla kullanmışsa da izlenimcilik sözünün Monet’nin eserinden kaynaklanmayıp 1858’deki sanat toplantılarında ortaya atıldığı görüşü de ileri sürülmüştür. İzlenimcilik yeni bir görüşü izleyen resim yöntemiydi. Resimler tek tek fırça vuruşlarıyla, saf prizmatik renklerin kullanımıyla, açık havada ışığın değişen etkilerini yakalamak amacıyla gerçekleştirildi.

Empresyonizm (izlenimcilik), 19. yüzyılda Fransa'da ortaya çıkmış ve bütün sanat dallarını etkilemiştir bir akımdır. Özellikle doğadaki dış unsurların kişinin kendi içerisinde birtakım izlenim, duygusal iz bırakmasını savunan sanat ve edebiyat akımıdır. Bu akım içerisinde yer alan sanatçılar, doğayı, çevreyi olduğu gibi değil, dış unsurların görünüşünü değiştirmeden, kendi izlenimleri yardımıyla olmasını tasarladıkları bir biçimde yansıtmaya çalışmışlardır.
Resimde izlenimcilik, özellikle ışık ve renkten kaynaklanan görsel izlenimlerin tanımlanmasına adanmış olduğu söylenebilir. Bu akımı takip edenler tarafından, resmedilen nesne veya olaydan çok günün belirli bir zamanı, belirli bir ışıkta sanatçı üzerindeki izlenimlere önem verildi. Akımın öncüleri Claude Monet ve Camille Pissarro olarak kabul edilir.
Onlara göre sanatçı doğrudan doğruya, gerçeği değil de gördüklerinin kendisinde uyandırdığı duygu ve düşünceleri esas almalıdır. Varlığın gerçekçiliği ve nesnelliği ikinci plana atılarak, kişisel yorum ön plana çıkarılmıştır.
İzlenimcilikte, yorumlar ve izlenimler, sanatçıdan sanatçıya değişeceği ve her sanatçı, eserinde kendinde oluşan duyguyu ve izlenimi anlatacağı için, meydana getirilen edebî eser, yazarın veya şairin kişiliğine dair izler taşıyacaktır.
Bu akım Sembolizmin bir aşaması olarak kabul edilebilir. Zira temsilcileri arasında sembolizmin önemli temsilcileri de yer almış ve bu akımın etkilerini taşıyan eserler vermişlerdir.

İzlenimciliğin Özellikleri

* Akımın en önemli özelliği bir izlenimin uyardığı duyguların duyulduğu gibi yansıtılmasıdır.
* Anlam kapalıdır.
* Bu akımın yazarı, doğrudan doğruya gördüğü gerçeği değil de, gördüklerinin ve izlediklerinin kendisi üzerinde bıraktığı izlenimi ve duyumu esas alır.
* Daha çok edebiyatta ve resimde gelişmiştir.
* Dış aleme, ondaki varlıklara ve nesnelere karşı ilgisizdirler.
* Edebiyatta, resimde, müzikte okuyucunun, seyircinin, dinleyicinin eserle karşı karşıya gelir gelmez edineceği izlenim bu akımın tatlı, yumuşak, kucaklayıcı, canlı teması olmuştur.
* Empresyonist sanatçının anlattığı dış dünya değil, dış dünyadaki varlıkların hayâle bürünmüş izlenimleridir.
* Empresyonistler, etkici ve duygucudurlar. Zaten empresyon, etki - duygu anlamındadır.
* Empresyonizm, esas olarak ve her şeyden önce özgürlüğün simgesidir, sembolüdür.
* Hayale ve soyut betimlemelere yer verilmiştir.
* Her şey sanatçının duyumuna bağlı olarak anlatılır.
* Objenin kişi üzerindeki izlenimleri önemli olduğu için realizmin karşıtıdır.
* Sanatçılar eserlerinde kendi iç dünyalarını dile getirmişlerdir.